Lean is een manier van werken waarbij alles en iedereen in de onderneming zich richt op het creëren van toegevoegde waarde in alle processen en op het elimineren van verspillingen. Door de opdrachtgever centraal te stellen ontwikkel je maximale toegevoegde waarde voor de opdrachtgever met zo min mogelijk inspanningen. Hierdoor gaat de kwaliteit verbeteren en dalen de kosten. Visueel weergegeven:
Doel
Het Nieuwe Werken helpt, door flexibel werken, het nemen van verantwoordelijkheid, effectiever en efficiënter werken, de doelstelling te verwezenlijken om een hogere medewerkertevredenheid te realiseren, om een aantrekkelijke werkgever te zijn, én de resultaten te verbeteren. De ervaring leert dat deze HNW-doelen vooral van toepassing zijn in bedrijven waar veel kenniswerk voorhanden is.
Daar Lean vooral als doelstelling heeft om verspillingen weg te nemen en de kwaliteit te verbeteren, kan worden geconcludeerd dat de doelstelling van beide gelijk is.
Waar wordt HNW toegepast
HNW wordt veel toegepast bij kennisintensieve bedrijven. Denk hierbij aan de zakelijke dienstverlening en de financiële bedrijven. Lean wordt tot nog toe voornamelijk toegepast in de industrie. De laatste jaren wordt Lean echter steeds meer toegepast in de zorg en bij de overheid. Het gaat hier in het bijzonder om bedrijven met veel repeterende processen, zoals het aanvragen van zorg, afsluiten van verzekeringen, wijzigen van gegevens.
Een verklaring waarom HNW en Lean Management nog weinig in samenhang wordt toegepast zou verklaard kunnen worden doordat HNW vooral wordt toegepast bij kennisintensieve bedrijven en Lean voornamelijk in de industrie. Juist in de industrie is het toepassen van HNW minder van toepassing.
Wijze van leidinggeven
In de industrie is het zeer gebruikelijk om te sturen op output. Dit komt met name doordat de output vaak een tastbaar product is. De afgelopen jaren is men er ook achter gekomen dat voor het realiseren van deze output het van groot belang is om te sturen op de wijze waarop deze output wordt gerealiseerd. Hierbij wordt gekeken naar optimale processen, houding en gedrag van mensen en een cultuur die vooral het continu verbeteren voorstaat.
Om dit alles goed te kunnen besturen is een andere manier van leidinggeven doorgevoerd. Vroeger waren managers gewend hun afdeling als afzonderlijk onderdeel binnen de organisatie aan te sturen. Dit leidde vaak tot sub-optimalisatie en verkokering. Door meer te denken vanuit het klantproces, dat zorgt voor de toegevoegde waarde voor de klant, zijn er zeer goede resultaten geboekt.
Het kijken naar het proces om te zien waar waarde wordt toegevoegd en waar verspillingen zijn die weggenomen kunnen worden, wordt ook wel de waardenstroom (value stream) genoemd. Het managen van dit proces vraagt om een andere manier van leidinggeven. Eén waarin de medewerker als expert wordt gezien, die gefaciliteerd moet worden om zijn werk optimaal te kunnen doen. Binnen de Lean filosofie wordt van een manager dus een coachende faciliterende rol verwacht. Deze manier van leidinggeven is identiek aan die van HNW. Bij HNW wordt de medewerker het vertrouwen gegeven dat hij het afgesproken resultaat bereikt.
Houding en gedrag van medewerkers
Binnen HNW staat de mens centraal. Medewerkers kunnen, in overleg met leidinggevende, zelf bepalen waar, wanneer en met welke middelen zij hun werk verrichten Hierbij beschikken zij over een flexibele werkomgeving, die kan worden afgestemd op het soort activiteit dat moet worden uitgevoerd, alleen of met meerdere collega’s, op kantoor of onderweg. Zij hebben toegang tot kennis en informatie die tijd- en plaatsonafhankelijk is gemaakt, ondersteund door ICT. Hierdoor zal de medewerker meer eigen verantwoordelijkheid kunnen nemen, beter samenwerken, meer zelfsturend zijn en een andere vorm van leidinggeven nodig hebben.
Binnen Lean staat een ‘continu verbeteren cultuur’centraal. Dit vraagt van mensen meer verantwoordelijkheid, betere samenwerking, meer zelfsturing en ook een andere vorm van leidinggeven.
Conclusie
Conclusie is dus dat de doelstellingen van HNW en Lean aan elkaar gelijk zijn. Beiden richten zich op het verhogen van de productiviteit. Beiden vereisen een andere manier van leidinggeven en sturen op resultaat. Beiden hebben mensen nodig die meer zelf regulerend zijn en zoeken naar continue verbetering. Daar Lean afkomstig is uit de industrie en HNW vooral te vinden is bij dienstverlenende bedrijven zijn beiden nog niet veel gezamenlijk toegepast.
